Van de Wetering, Ben
Geestelijke Verzorging en de Rituele Praktijk in de Psychiatrie: Een kwalitatief onderzoek naar het gebruik van rituelen door geestelijk verzorgers in de ggz.
Master thesis, Master Geestelijke Verzorging.
Abstract
Aandacht voor zingeving is lange tijd één van de door ggz-cliënten meest genoemde onvervulde zorgbehoeften is geweest (Smits et al., 2009). Geestelijke verzorging heeft, als antwoord daarop, haar plek binnen de psychiatrie ingenomen rond de lacune op gebied van existentiële zorg (Muthert, 2012). Geestelijk verzorgers werken daarbij graag met rituelen, maar het ontbreekt daarbij aan een theoretische basis en zorgvuldige uitvoering (Walton, 2020). Ook de beroepsstandaard expliciteert niet hoe rituelen in de praktijk tot uiting (moeten) komen waardoor het onbekend blijft hoe geestelijk verzorgers concreet rituelen gebruiken. In deze masterthesis is deze lacune gevuld door theorieën vanuit de rituele studies toe te passen op de rituele praktijk van geestelijk verzorgers die werkzaam zijn in de ggz.
De elementbenadering, gebaseerd op het werk van Grimes (2014) en Post (2021), biedt een concreet middel waarmee de nuances van ieder element van een ritueel nauwkeurig beschreven kunnen worden. Daarnaast geeft een analyse op de functies van ritueel, zoals omschreven door Menken-Bekius (2001), inzicht in de uitwerking die rituelen hebben binnen de psychiatrie. Deze benaderingen zijn in dit onderzoek geanalyseerd binnen het kader van de vier dimensies van zingeving en levensbeschouwing, om zo de theorie te koppelen aan de kerndefinitie van geestelijke verzorging.
Uit het onderzoek blijkt dat geestelijk verzorgers rituelen in de ggz veelal intuïtief gebruiken, waarbij het ontwerp en de uitvoering tot stand komt op aanvraag van een ander of vanuit eigen affiniteit met bepaalde handelingen of objecten. Rituelen worden met name gebruikt bij contingente ervaringen van verschrikking om te voorzien in de therapeutische behoefte van de ander, daarbij staat de psychohygiënische functie doorgaans centraal. De rituele praktijk blijkt op meerdere facetten niet in overeenstemming te zijn met de beroepsstandaard en er worden aanbevelingen gedaan om dit recht te zetten.
Actions (requires login)
 |
View Item |
