Nipius, Anne
(2017)
Zorg voor zingeving.
Master thesis, Master Geestelijke Verzorging.
Abstract
Hoofdvraag van de scriptie was welke rol de huisarts kan hebben op het gebied
van aandacht voor zingevingsvragen en spirituele vragen. Dit met het
achterliggend doel een bijdrage te leveren aan verheldering van de rol van de
huisarts op het gebied van zingeving.
Maatschappelijke ontwikkelingen, zoals de toename van het aantal oude
ouderen en chronisch zieken, verandering in de financiering van de
gezondheidszorg en een andere opvatting van gezondheid maakten dat de
huisarts meer te maken kreeg met zingevingsproblemen in zijn spreekkamer.
Aandacht voor zingeving leidt tot het verminderen van depressieve
klachten, een verhoogd -spiritueel- welzijn en kwaliteit van leven, minder
zorgconsumptie, beter kunnen omgaan met de effecten van trauma en beter
omgaan met de ziekte.
De huisarts moet in ieder geval beschikken over basiskennis en
vaardigheden op het gebied van zingeving. De basiskennis bestaat uit kennis van
zingevingsprocessen, situaties die zingevingsvragen oproepen en het kunnen
herkennen van zingevingstaal. De basisvaardigheden bestaan uit een open,
presente en empathische houding. De arts moet ook in staat zijn
zingevingsproblematiek, of een crisis in zingeving te signaleren en door te
verwijzen.
De vraag is beantwoord met behulp van literatuuronderzoek. Via
Smartcat en Google Scholar is gezocht op de termen ‘huisarts’ en ‘zingeving’ of
‘huisarts’ en ‘spiritualiteit’. Via de database van PubMed op ‘spirituality’ en
‘general practicioner’. Daarnaast heb ik gebruikt gemaakt van de literatuurlijsten
uit de in 2016 verschenen bundel ‘Zingeving in Zorg’, recent verschenen scripties
uit de onderzoeksprogramma’s van de Universiteit voor Humanistiek en de
faculteit Godsdienstwetenschappen van Universiteit Utrecht over de
samenwerking van geestelijk verzorgers en huisartsen.
De kernwaarden van de huisarts geven een belangrijke aanwijzing voor
wat de rol van de huisarts moet zijn. De kernwaarde ‘persoonsgericht’
onderbouwt dat de huisarts aandacht moet hebben voor hoe de patiënt omgaat
5
met de gevolgen van ziekte. Ook een tweede kernwaarde: het uitgaan van een
holistische, integrale blik op de patiënt, leidt tot het geven van aandacht aan
zingeving en spiritualiteit. De eerste competentie van de huisarts luidt bovendien
dat deze de levensbeschouwelijke achtergrond betrekt bij de interpretatie van
de klacht. Dit om bij de behandeling rekening te kunnen houden met de
beschikbare krachtbronnen, de klacht beter te kunnen begrijpen en omdat het
niet betrekken kan leiden tot verergering van de klacht of tot andere klachten.
Vooral in de palliatieve zorg is er specifiek aandacht voor spiritualiteit.
Het ABC-model uit de palliatieve zorg is een model dat gebruikt kan worden voor
andere situaties die tot zingevingsproblematiek leiden.
Er zijn ook belemmeringen voor aandacht voor zingeving. Het op oplossen
gerichte model in consultvoering, de beperkte tijd per consult en een gebrek aan
vaardigheden maken dat huisartsen weinig aandacht lijken te geven aan
zingeving.
Ik beveel aan om praktijkonderzoek te doen, om consulten van huisarts
en praktijkondersteuners te observeren om te zien of deze via
literatuuronderzoek gevonden antwoorden al of niet bevestigd kunnen worden.
Daarnaast zou onderzoek naar de inhoud van de opleiding op het gebied van
zingeving input kunnen geven voor goede scholing. Last but not least beveel ik
aan de geestelijk verzorger een plaats te geven in de ondersteuning van
huisartsen bij dit onderwerp.
| Type: |
Thesis
(Master)
|
| Supervisors (RUG): |
| Supervisor | E-mail | Tutor organization | Tutor email |
|---|
| Visser-Nieraeth, A. | A.Visser-Nieraeth@rug.nl | | | | Muthert, J.K. | J.K.Muthert@rug.nl | | |
|
| Degree programme: |
Master Geestelijke Verzorging |
| Academic year: |
2016- 2017 |
| Date of delivery: |
03 Mar 2017 |
| Last modified: |
17 Mar 2017 11:46 |
| URI: |
https://rcs.studenttheses.ub.rug.nl/id/eprint/234 |
Actions (requires login)
 |
View Item |
